İster öğrencilik döneminde, ister ileriki yaşlarda sınava giriyor olun; çoğu zaman sınav heyecanı ve sınav kaygısı kaçınılmaz oluyor. “Sınav heyecanı nasıl geçer?” sorusuna verilebilecek en iyi cevap; sınavlardan önce iyi hazırlanmak, ruhsal durumu da stresten ve kaygıdan arındırmaktır. Sınav heyecanı, birçok insanın başına gelen veya başına gelmesinden korktuğu bir durum. “Ya heyecan yüzünden sınavı bitiremezsem? Normalde yapabildiğim soruları cevaplayamazsam?” türünde endişeler özellikle sınav zamanı yaklaştıkça kişinin kafasında dönüp durmaya başlar. Heyecan her ne kadar gerekli bir duygu olsa da, sınav anında performansın düşmesine sebep olabilir. “Sınavda stres yönetimi” konusu ve “Sınav stresi nasıl yenilir?” sorusunun  yanıtlarını bu yazımızda birlikte ele almaya çalışacağız. Ayrıca yazımızda sizlere, sınav stresi ve bu stresle karşılaştığınızda nasıl hareket edeceğinize dair yardımı dokunacak bazı fikirler ve stratejiler de sunmaya çalışacağız.

Sınav Kaygısı/Sınav Stresi Nedir?

Eğer sınav kaygısı yaşıyorsanız, öncelikle bilmelisiniz ki bunu yaşayan ne ilk ne de son kişisiniz. Esasen, belli bir seviyede sınav stresi yaşamak oldukça tipik bir durumdur. Hatta biraz sınav stresi yaşamanın; kişiyi önceden çalışmaya, sınav esnasında tetikte olmaya ve elindeki göreve odaklanıp motive etmeye yardımcı olduğu dahi söylenebilir. Bunun yanında, sınav kaygısının yüksek seviyede olması, konsantrasyonu ve sınavlarda iyi performans gösterme yeteneğini olumsuz etkileyebilir.

Herkesin sınav kaygısı deneyimi kendine hastır, bu sebeple, kaygı düzeyleri kişiden kişiye farklılık gösterir. Hepsi bir bakıma öğrencinin gireceği sınava verdiği öneme bağlıdır. Sınav kaygısıyla başa çıkma becerisi, kişinin çalışma performansı için belirleyici unsurlardan biridir. Hiç stres yaşamayan birinin de sınav performansı düşük olabilir. Bir miktar sınav kaygısı duyulması sorun teşkil etmez, hatta gereklidir bile denebilir. 

Peki sınav heyecanını yenmek için yapılması gerekenler nelerdir?

Olumsuz Düşüncelerden Kurtulun

Öncelikle yeteri kadar çalıştığınızı unutmayın ve yapabileceklerinizin farkında olun. Sınavla alakalı olarak aklınızdaki olumsuz düşüncelerden kurtulmalısınız. Bu olumsuz düşüncelerden kurtulmak için sınavdan birkaç gün önce son bir tekrar yapıp, çalışma kısmını tamamlayabilirsiniz. Sınava birkaç gün kala açık havada dolaşmak, spor yapmak ve sevdiğiniz müzikleri dinlemek sınav heyecanınızı azaltmaya yardımcı olabilir. 

Kendinize Güvenin

Sınav heyecanı, sınavda başarısız olma kaygısından dolayı ortaya çıkıyor olabilir. Sınava hazırlık süreciniz boyunca elinizden gelenin en iyisini yapmaya çalıştığınızı bilmeli ve kendinizi bu yönde motive etmelisiniz. Başarılı olacağınıza inanarak ve kendinize güvenerek sınava girerseniz, sınavda başarılı olma ihtimalinizi de aynı oranda yükseltirsiniz. 

Uyku Düzeninize Dikkat Edin

Sınavdan önce uykunuzu belli bir düzene koymanız, başarı için son derece önemli. Kendinizi erken yatıp erken kalkmaya alıştırırsanız, sınav sabahı uyku sorunu yaşamazsınız. Bu süreçte televizyon, telefon gibi aletlerden uzak durmanız, rahat bir uyku açısından yararlı olacaktır. 

Kafein Tüketimini Azaltın

Sınav heyecanının üstesinden gelebilmek için, sınavdan önce kafein tüketimini olabildiğince azaltmalısınız. Yoğun kafein tüketimi kaygı ve stres seviyenizi artırabileceği için, daha fazla heyecana neden olabilir. 

Kendiniz için Olumlu İfadeler Kullanın

İnsanlar kaygılı olduklarında genellikle “Başarılı değilim, yetersizim, gerektiği kadar çalışmadım.” gibi olumsuz ifadeler kullanır. Bu tür ifadeler kaygınızın artmasına neden olabilir. Kendinizle ilgili olumlu bildirimler içeren; “Yeteri kadar çalıştım, başarabilirim.” gibi ifadeler kullanın. 

Yürüyüş Yapın

Egzersiz ve fiziksel aktivitelerin kaygı ve stres seviyesi üzerinde olumlu etkileri vardır. Açık havada yürüyüş yapmak, bisiklete binmek gibi fiziksel aktiviteler sınav öncesinde ruh halinizi yükseltir, zihninizi rahatlatır.

Şekerli Yiyecek ve İçeceklerden Uzak Durun

Sınav günü kan şekerinizin bir anda yükselmesine ve ardından düşmesine neden olabilecek, stresi artırabilecek şekerli yiyecek ve içeceklerden uzak durun. Sabah mutlaka kahvaltınızı yapın.

Sınav Anında Heyecan Nasıl Yenilir?

Sınav öncesi aşırı sınav heyecanı ve sınav stresi yaşamak, kişiyi duygusal olarak etkilediği gibi fiziksel olarak da etkileyebilir. Sınav kaygısı, sınav esnasında dikkat eksikliği yaşamanıza yol açabilir. Bu türden olumsuz düşüncelerin ve duyguların önüne geçebilmek için; sınavı hayatın odağına koymamak, kötü geçmesi halinde her şeyin bitebileceğini düşünmemek gerekir. Bu sayede sınavda daha kontrollü olabilir ve sorulara daha kolay bir şekilde odaklanabilirsiniz. İşte sınav esnasında heyecanınızı yenmek için uygulayabileceğiniz birkaç küçük tavsiye: 

• Sınav esnasında heyecanlanmak normaldir, ancak bu heyecanı kontrol altına alamazsanız sınavda başarısız olma ihtimaliniz artacaktır. Heyecanınızı daha iyi odaklanmak için bir fırsat olarak görün ve bu durumdan yararlanın.
• Burnunuzdan derin nefes alıp ağızdan yavaşça verin.
• Sınavın bitmesine ne kadar kaldığıyla ilgilenmeyin, bunun yerine enerjinizi soruları cevaplamaya harcayın.  
• Sınav esnasında diğer kişilerin ne yaptıklarıyla ilgilenmeyin, kendi sınav kağıdınıza odaklanın.
• Zamanınızı sonuna kadar kullanın. Vaktiniz kalırsa cevaplarınızı kontrol edebilirsiniz.
• Sınav esnasında bazen dikkatiniz dağılabilir. Bu durum herkesin başına gelebilir, kısa aralar vererek tekrar sınavınıza odaklanın.

Sınavların sadece hayallerinize ulaşmanıza yardımcı olabilecek bir basamak olduğunu asla aklınızdan çıkarmayın. Sınav heyecanını ve sınav stresini kontrol altına alarak, sınav esnasında kendinize daha çok güvenebilir ve sınavda başarılı olabilirsiniz. Ehliyet almak için gireceğiniz teorik ve pratik sınavlar da sınav stresi ve sınav heyecanına sebep olabilir. Yukarıda bahsettiğimiz tedbirleri alarak ve kendinizi koşullayarak bu sorunların üstesinden gelebilirsiniz. Ehliyet almayı düşünüyorsanız Bigem Sürücü Kursu ile iletişime geçmekten çekinmeyin.